Công thức tính pH - Toàn bộ cách tính pH dung dịch [CHUẨN NHẤT]

Cách tính pH rất quan trọng trong đời sống

Công thức tính pH

Bạn có biết pH là chỉ số đo độ hoạt động của các ion H₃O⁺ (H+) trong dung dịch. Chỉ số này thể hiện độ axit hay bazo của dung dịch đó. Nếu giá trị pH<7 thì dung dịch được coi là có tính axit, giá trị pH>7 thì được coi là có tính kiềm. Để xác định được chính xác nồng độ này, người ta sử dụng công thức sau:

• Tính pH dung dịch axit: xác định nồng độ mol/l của ion H+ của dung dịch trong trạng thái cân bằng.

pH = -log [H+]

• Tính pH của dung dịch bazơ: xác định nồng độ mol/l của ion OH- của dung dịch trong trạng thái cân bằng.

pH = 14 – pOH = 14 + lg([OH-])

• Công thức tính cần ghi nhớ thêm: [H+][OH−] = 10-14.

Trong đó:

• H+ được đo theo đơn vị là mol/l, biểu thị hoạt động của các ion H+ (ion hidronium).
• OH- đơn vị đo là mol/l, dùng để biểu thị hoạt động của on OH- (ion hydroxit).
• Log là logarit cơ số 10.

Cách tính nồng độ pH trong các trường hợp cụ thể

Trong các trường hợp cụ thể, ngoài cách tính pH của dung dịch mà chúng tôi cung cấp bên trên, người ta sử dụng các công thức để tính nồng độ pH khác như sau:

Cách tính nồng độ pH trong các trường hợp cụ thể

1. Công thức tính pH đối với bazơ

Để tính nồng độ pH đối với bazơ, ta có các công thức sau:

• Đối với bazơ mạnh: pH = 14 + log(Cb) ; Cb là nồng độ bazơ.
• Bazơ yếu: pH = 14 +1/2logKb + 1/2.log(Cb) ; Kb là hằng số điện li bazơ.

2. Cách tính pH đối với axit

Một trong các trường hợp cụ thể là tính pH đối với axit thì ta áp dụng công thức tính như sau:

• Cách tính nồng độ pH đối với dung dịch axit mạnh: pH = -log(Ca), Ca là nồng độ của axit.
• Đối với dung dịch axit yếu: pH = -1/2.logKa -1/2.logCa với Ka là hằng số điện li của axit (axit yếu chỉ bị điện li 1 phần).

3. Cách tính pH đối với muối

Để tính nồng độ pH của muối, ta áp dụng công thức tính như sau:

• Dung dịch muối: pH = -1/2.logKa – 1/2.log(Cm).
• Đặc biệt, dung dịch muối tạo ra từ bazo mạnh hoặc axit yếu thì tính theo công thức: pH= 14 + 1/2.logKb + 1/2.log(Cm).

4. Cách tính pH của dung dịch đệm

Dung dịch đệm còn được gọi là hỗn hợp dung dịch chứa axit yếu và bazơ liên hợp hoặc hỗn hợp của bazơ yếu và axit liên hợp. Dung dịch này có khả năng ngăn chặn các biến đổi của nồng độ pH.

Bạn muốn tính nồng độ pH của dung dịch đệm, ta có công thức tính pH gần đúng như sau: pH= pKa – lg Ca/Cb.

>> Xem thêm: Dịch vụ vệ sinh hồ bơi, bể bơi – CHUYÊN NGHIỆP – GIÁ ƯU ĐÃI

Các công cụ đo nồng độ pH

Để đo nồng độ pH, hiện nay người ta đã phát minh ra rất nhiều các công cụ khác nhau. Một trong số đó chúng ta có thể kể đến như là:

Dùng bộ test thử nước

Sử dụng bộ test pH và Clo là một trong những phương pháp áp dụng phổ biến nhất để đo nồng độ pH và hàm lượng Clo trong hồ bơi. Công cụ này giúp xác định chính xác nồng độ pH để có thể tính toán liều lượng hóa chất bể bơi phù hợp sử dụng để xử lý hồ bơi.

Bộ test thử nước là công cụ đo nồng độ pH phổ biến tại các hồ bơi

Cách sử dụng thiết bị này rất đơn giản, chỉ cần lấy mẫu nước bể cho vào 2 ống nghiệm và tiến hành nhỏ giọt dung dịch phenol, oto vào, đậy nắp, lắc đều. Xem và so sánh màu nước với thanh màu sắc của thang đo để biết được độ pH tương ứng là bao nhiêu so với thang đo.

Ngoài ra, chúng ta có thể sử dụng dung dịch thử nước pH – oto để đo nồng độ pH và Clo có trong nước. Với dung tích lớn và độ chính xác cao, đây cũng là công cụ đo được rất nhiều người ưa chuộng sử dụng.

Dùng chất chỉ thị màu

Chất chỉ thị màu sẽ thể hiện độ pH của dung dịch cần tính đang ở mức nào trong 14 thang bậc nồng độ pH. Để đo nồng độ pH bằng thiết bị này, ta sẽ thực hiện như sau:

• Thứ nhất, ta so sánh màu chuẩn ứng với một giá trị pH đã biết cùng với màu của chất chỉ thị nhúng trong dung dịch cần đo sử dụng trong dung dịch đệm.
• Thứ hai, chuẩn bị giấy kiểm tra pH được ngâm trong chất chỉ thị, sau đó nhúng giấy vào dung dịch cần kiểm tra rồi so sánh màu của nó với thang màu.

Chất chỉ thị màu sẽ thể hiện độ pH của dung dịch cần tính

Dùng giấy đo quỳ tím

Quỳ tím là công cụ đo được sử dụng để xác định nồng độ pH phổ biến trong các phòng thí nghiệm. Ưu điểm của phương pháp này là nhanh chóng, dễ dàng thực hiện và cho kết quả có độ chính xác cao.

Để đo nồng độ pH, ta sẽ sử dụng giấy quỳ và nhúng vào dung dịch cần kiểm tra. Nếu giấy quỳ tím hóa xanh thì ta biết dung dịch có tính bazơ. Ngược lại, nếu giấy quỳ hóa đỏ thì dung dịch có tính axit. So sánh màu của giấy quỳ so với thang đo tiêu chuẩn có thể giúp bạn biết được chính xác chỉ số nồng độ pH.

>> Xem thêm: Cách xử lý nước có độ pH cao – Hướng dẫn (CHI TIẾT)

Quỳ tím là công cụ đo nồng độ pH phổ biến tại các phòng thí nghiệm

Sử dụng máy đo chuyên dụng

Đây được coi là một trong những thiết bị đo nồng độ pH hiện đại, tiên tiến nhất hiện nay. Thiết bị có thể cho kết quả nhanh chóng với độ chính xác cao. Để đo nồng độ pH bằng thiết bị này, bạn có thể tiến hành nhúng 2 đầu kim loại của máy vào nước hồ bơi rồi đợi sự thay đổi con số trên bảng điện tử, đó chính là kết quả.

Trên đây giải đáp cho vấn đề công thức tính pH là gì, các cách tính pH trong dung dịch và những dụng cụ đo chuẩn xác được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Để mua các dụng cụ đo nồng độ pH chính hãng, giá tốt hãy liên hệ ngay Wasaco Miền Nam thông qua hotline: 0948 19 23 23 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất nhé!